Inclusief onderwijs in gemeente Krimpenerwaard

Onder (bege)leiding van een projectteam werken deze scholen nauw samen met partners als de gemeente, (voor de inzet van de nodige zorg), het samenwerkingsverband passend onderwijs PO Midden-Holland (voor de coördinatie en het aanhaken van alle schoolbesturen in de regio), jeugdzorgaanbieders (met het programma Alert4You voor kinderen tot 8 jaar), kinderopvang en schoolmaatschappelijk werk. Alleen door samen te werken, gaat het lukken alle kinderen in de eigen omgeving (thuisnabij noemen we dat) tot ontwikkeling te laten komen.

Thuisnabije ontwikkelplek

Alle kinderen hebben recht op een thuisnabije ontwikkelplek. Dat is niet meer vanzelfsprekend, omdat we de afgelopen tientallen jaren steeds specialistischer zijn gaan werken. We zijn steeds meer gaan meten - 'meten is weten' - waardoor ook steeds meer kinderen meetbaar zijn gaan afwijken van 'de norm'. En voor deze kinderen ontwikkelden we behandeltrajecten om ze weer 'binnen de norm' te krijgen.

Deze trajecten vinden meestal plaats op aparte locaties, ver van school. Met een beetje pech zit een kind voor en na schooltijd dan zo een uur in een busje om naar de voor hem of haar geschikt bevonden ontwikkelplek te worden gebracht. Natuurlijk heeft ieder kind ook recht op zo specialistisch en vakkundig mogelijke ondersteuning. Maar een kind heeft er ook recht om op te groeien en zich samen te mogen ontwikkelen met de kinderen uit de buurt. Om beide mogelijk te maken, werken we met elkaar aan inclusief onderwijs.

Kameleongroep op De Rank in Schoonhoven

Op De Rank in Schoonhoven is inclusief onderwijs, gewoon GOED onderwijs. Dit wordt ook zichtbaar door de inrichting van de Kameleongroep. De Kameleongroep is een apart lokaal binnen de school, waar kinderen die dit nodig hebben met elkaar de begeleiding krijgen die past bij hun leer- en ontwikkelbehoeften. Per schooldag wisselt de groepssamenstelling in de Kameleongroep 3 keer. De overige uren die de leerlingen op school zitten, zijn ze in hun 'eigen' groep. 

Verschillende klassen

Er is een impulsklas, voor kinderen die hun gedrag nog beter moeten reguleren; een Sterrenklas voor kinderen die voor sommige vakken een eigen leerlijn volgen dan de andere leerlingen uit hun groep; en een plusklas voor de kinderen die meer uitdaging nodig hebben en werken aan hun mindset.

Doel van de Kameleongroep

Het doel van deze groep is ontmoeting met leerlingen vanuit meerdere groepen die tegen dezelfde dingen aan lopen. Ook worden leerkrachten op deze momenten ontlast. In de kameleongroep staan gespecialiseerde professionals, die de lessen voor de leerlingen verzorgen. De kameleongroep-aanpak heeft het team de afgelopen jaren veel geleerd. De school ziet nu naar mogelijkheden om deze werkwijze verder te bestendigen en te verdiepen. 

Kwaliteiten van kinderen centraal op Het Schateiland in Lekkerkerk

Goed onderwijs geven is de basis, stelt Bert Wienen, onderzoeker van het Instituut voor Inclusief Onderwijs en auteur van het Onderwijsboek van het Jaar 2024: Van individueel naar inclusief onderwijs. Goed onderwijs staat of valt bij het vakmanschap van de leerkracht. Dat voelen ze ook sterk op Het Schateiland in Lekkerkerk, waar ze begeleid worden door Emile van Doorn, een autoriteit op het gebied van inclusief onderwijs. Kijk naar de kwaliteiten van een kind, niet naar zijn gebreken, is zijn belangrijkste advies. Laat een kind doen wat het (nog net niet) kan: dan gaat het zich ontwikkelen (voor de onderwijskenners: we noemen dat de 'zone van naaste ontwikkeling'). Kind blij, leerkracht blij. En het kind hoeft niet naar een speciale, vaak dure setting omdat het 'achterloopt', daardoor gefrustreerd raakt en niet meer naar school wil.

Andere mindset

Soms zijn oplossingen heel eenvoudig. Maar het vereist wel een andere mindset van het team als geheel. Het Schateiland is het op die manier gelukt een groep kinderen die eigenlijk een indicatie hadden voor het speciaal basisonderwijs goed te integreren binnen de reguliere groepen, soms even apart, maar zoveel mogelijk met leeftijdsgenoten samen. Zo leert de school al gaandeweg hoe kinderen van alle (leeftijds)groepen zich samen met klasgenoten zich kunnen ontwikkelen. Dat noemen we inclusief onderwijs. In 2035 in heel Nederland. In gemeente Krimpenerwaard zijn we alvast begonnen.