Krimpen aan de Lek

Krimpen aan de Lek is het oudste dorp in onze gemeente en is ook de kern waarnaar de Krimpenerwaard is genoemd. Het oudst bekende document waarin de naam Crempene wordt genoemd, dateert uit 2 mei 1064. In 1396 wordt de naam Crimpen en in 1514 Crimpen upte Lek genoemd. Krimpen behoorde tot 1342 aan de Heren van de Leck, daarna tot 1402 aan het geslacht Wassenaar-Polanen en na 1403 was het eigendom van het Huis Nassau. Het was een strategisch bolwerk door het rivierenknooppunt Lek, Noord en Nieuwe Maas. In 1575 werd Krimpen bezet door de Spanjaarden en na een hevige strijd vanaf de rivier en door polders onder water te zetten werd de Krimpense Schans weer bevrijd door de Prins en de Geuzen in 1576.

De Lek

De ligging aan de rivier is bepalend geweest voor de ontwikkeling van het dorp. In de 18e eeuw (1714-1742) was rederij Van Holst gevestigd in Krimpen a/d Lek. Deze rederij was gespecialiseerd in de walvisvaart. Veel Krimpenaren bemanden de schepen. Straatnamen zoals Groenland, Commandeur en Kakebeen herinneren hier nog aan. Door de eeuwen heen was er riviervisserij, bijvoorbeeld zalm- en steurvisserij. De zalmbank stond tussen de kerk en het veer. In de loop van de twintigste eeuw kwam door vervuiling van het water een einde aan de zalmvisserij. Naast de visserij waren ook veeteelt, scheepsbouw en handel belangrijke bestaansmiddelen.

Monumenten

Langs de dijk in Schuwacht staat de watertoren van 47 meter hoog. De watertoren is in 1909 gebouwd door Waterleiding Lek en IJssel. Dit was een samenwerking van verschillende omliggende gemeenten voor de drinkwatervoorziening. Het waterleidingcomplex, waaronder de watertoren en het pompgebouw, valt nu onder monumentenzorg. Meer monumenten zijn te vinden op de begraafplaats aan de Molenweg. Op deze begraafplaats liggen 17e-eeuwse grafzerken die afkomstig zijn uit een in 1939 gesloopte kerk.

Kerk

Bijzonder is dat de kerk, die in 1940 buitendijks aan de rivier is gebouwd, dwars geplaatst is op de fundamenten van de vorige kruiskerk die daar 500 jaar gestaan heeft. Het interieur van de kerk stamt nog uit vroegere tijden. Achter de kerk was de aanlegsteiger van de Lekboten. Dit waren stoomraderboten die tot 1948 voor vervoer zorgden. Nu vertrekt op deze plaats de autopont naar Kinderdijk. Het Krimpense veer is een belangrijke doorgaande route geweest tussen Noord- en Zuid- Nederland.